WikiLeaks sızar durur
Okurlarımız BThaber’in 606. sayısında yani 2007 Şubat ayının ilk haftasında WikiLeaks’i bu sayfalarda okumuştu. Aradan geçmiş dört yıla yakın. Sanki bu arada on yıllık iş ve olay olmuş gibi. Ama gerçekten, WikiLeaks işi ancak bu yıl dünya kamuoyunun dikkatini çekti. Afganistan belgeleriyle başladı ve şimdi nerelere geldi. Bundan sonrası artık “eskisi gibi” olmayacak.
WikiLeaks için 606. sayımızda şunlar yazılı: “Hedef kitle sadece diktatörlükler değil. Demokratik ülkelerde de hükümetlerin yalanlamaya çalıştığı, örtbas etmeye çalıştığı skandalları, tertipleri yayınlayacak.”
“WikiLeaks’çiler için, Amerikan Anayasa Mahkemesi’nin şu kararı ölçüt: Sadece özgür basın hükümetteki yalan-dolanı açığa çıkartabilir.”
“WikiLeaks’çiler şunu da diyor: Sadece bir ülkenin halkı kendi hükümetinin namuslu davranmasını sağlayamaz. Aynı hükümeti gözleyen başka halklar da bunu yapabilir. Bu nedenle, halkların bilmesi gereken resmi bilgileri anonim bir şekilde dünyaya sunacak uluslararası bir mecranın zamanı gelmiştir.”
“Wikipedia yöntemiyle yayınlanacak bu web-üstü muhalefet sitesi, kendisine daha şimdiden 1.2 milyonu aşkın belge yollandığını iddia ediyor. Adresi belli olan-olmayan muhalefet kaynaklarından.”
2007 Şubat ayındaki bilgi böyle… Julian Assange ismi bu yıla kadar ortalıkta yoktu. İlk kez BBC’de gördük kendisini. Daha o tarihte WikiLeaks’in adı Türk basınında azıcık geçmiş gitmişti. Ülkemizde hiç ilgi yoktu. Oysa, WikiLeaks 2007-2010 arasında “oralarda” dikkat çeken ve önemsenen birçok belgeyi açıklamıştı bile.
Bunların en ilginçi, bir vergi cenneti bankası olan Julius Bär’in kara para aklama işlerinde aracı olduğuna dair belgelerdi. Banka buna acayip kızdı. ABD’de açtığı davada, WikiLeaks sitesinin kapatılmasını istedi. Mahkeme kabul etti. WikiLeaks’in internet adresi sahibi Dynadot’a kapatmayı emretti. Buna, anayasacılar tek kaşlarını kaldırdı. Çünkü bu, basına sansür
anlamına geliyordu. Meşhur birinci maddeye göre ABD’de basın sansürlenemezdi. Ve, orada da “bizdeki” gibi bir hukuk tartışması başladı.
New York Times, “Yargıç ve banka, internet adresi isim sistemi nasıl çalışır, bilmiyor. Web, özgür iletişime düşman böyle durumlarda nasıl karşı atağa geçer bunu anlamıyor” diye yazdı. Ve WikiLeaks’e ulaşmak için “yeni” IP numarasını haber başlığında şöyle ilan etti: “Özgür ifadenin numarası var: 88.80.13.160”
Sonra ne oldu? WikiLeaks daha geniş çevrelerce tanındı. Yaptıkları açıklamada şöyle dediler: “Sitemiz Çin’deki muhalif gazeteciler, ABD’de ve Tayvan, Avrupa, Avustralya ve Güney Afrika’da matematikçiler ve bilişimciler tarafından kurulmuştur. Belgelerin topluca sızdırılması amacıyla sansür edilemez bir Wikipedia geliştirmeyi amaçlar.”