‘Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı’yla desteklenecek Ar-Ge projeleri belli oldu
‘TÜBİTAK Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı Sözleşme İmza Töreni’, 13 Kasım tarihinde, İstanbul Ticaret Odası ‘Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi’nde gerçekleştirildi. TÜBİTAK’ın ‘Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı’ kapsamında desteklenmeye değer bulunan 10 proje için sözleşme imza töreni düzenlendi. Projeler, 2 milyon liraya kadar desteklenecek. Yapay zekâ alanında güç birliği oluşturacak projelerin çıktısı olan teknolojiler de ekosistemdeki tüm paydaşlara aktarılacak.
‘Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi’ni geçen yıl yayımlayan ve 2025 yılı hedeflerini ortaya koyan Türkiye, bu alanda ilk kez uygulanacak bir destek modeli geliştirdi. ‘TÜBİTAK Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı’, yapay zekâya ihtiyacı olan işletmeleri; teknoloji sağlayıcı KOBİ’ler, üniversiteler ve araştırma merkezleriyle buluşturuyor. TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü’nün de dahil olduğu sistem, yapay zekâ alanında bir sinerji oluşturmayı hedefliyor. Kısa zamanda yoğun ilgi gören çağrıya, toplam 22 konsorsiyum başvurdu. Alanında uzman, çoklu hakem heyetlerinin değerlendirmelerinden sonra 10 konsorsiyum projesi kabul aldı. Bunlardan 7’si Akıllı Üretim Sistemleri, 1’i Finans Teknolojileri, 1’i Akıllı Tarım, Gıda ve Hayvancılık ve 1’i de İklim Değişikliği Etkileri tematik alanlarında oldu. 2022 yılı içerisinde TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) tarafından ilk defa açılan ‘Yapay Zekâ Ekosistem Çağrısı’ sonucunda desteklenmeye değer bulunan projeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın katıldığı törende açıklandı. Törene; TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay, Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimcioğlu, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri Erkam Tüzgen, BTM Genel Müdürü İbrahim Elbaşı ile kamu, akademi ve iş dünyasının temsilcileri de katıldı.
“Yapay zekâya ihtiyaç duyan müşteri kuruluşlarla KOBİ’leri, üniversiteleri bir araya getiriyoruz”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yapay zekânın çığır açıcı bir teknoloji olduğunu ifade ederek “Yapay zekâ alanında insan kabiliyetimiz, kapasitemiz yüksek. Bu yetenekleri somut ürünlere dönüştüreceğiz ve ekonomik anlamda Türkiye’ye büyük katkılar sağlayacağız” dedi. Varank, şunları kaydetti: “Yapay zekâ artık hayatın her alanında var. Bütün alanları dikey kesen bir teknolojiden; oluşturduğu katma değerle, hızlandırma etkisiyle de çığır açıcı bir teknolojiden bahsediyoruz. Türkiye olarak da yapay zekâ alanında varlığımızı ortaya koymak için özel sektörü, kamuyu, akademi dünyasını bir araya getirerek güzel işler yapmaya çalışıyoruz. TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü ile başlattığımız çağrıda ilk imzaları attık. Biz bu çağrı ile ne yapmaya çalışıyoruz? Yapay zekâya ve yapay zekâ çözümüne ihtiyaç duyan müşteri kuruluşlarla KOBİ’leri, üniversiteleri bir araya getiriyoruz. Burada TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü de bir katalizör görevi görüyor. Farklı alanlardan gelen kuruluşları bir araya getiriyor, birlikte çalışmasını sağlıyor. Aynı zamanda geliştirilecek yeni teknolojiler de sadece müşteri kurumda kalmasın; Türkiye’deki ekosistemin tamamı bu teknolojilerden faydalanabilsin diye geliştirilen teknolojileri diğer firmalarla, akademiyle, araştırmacılarla paylaşıyor.” “Böylece ekosistemi güçlendirmiş olacağız” ifadesini kullanan Varank, “Burada lojistikten cam kaplamaya kadar farklı alanlarda imzalar attık. Müşteri kuruluşun ihtiyaç duyduğu teknolojiyi bir KOBİ, üniversite geliştirecek, buraya TÜBİTAK olarak büyük destekler veriyoruz. Projelerin bütçe büyüklükleri 2 milyon lira. Bu 2 milyon liralık rakamın büyük bir kısmını TÜBİTAK olarak biz karşılıyoruz. Elbette müşteri şirket de, geliştirici KOBİ de destek sağlıyor ama buradaki maliyetin çoğunluğunu biz üstleniyoruz, bizim verdiğimiz kaynaklarla müşteri şirketin ihtiyaç duyduğu teknoloji geliştiriliyor, daha sonra bu teknoloji de bütün ekosisteme yayılmış oluyor”
“Yeni bir iş modeli deniyoruz”
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, çağrı ile bilgiyi üreten, geliştiren ve kullanan kurumların bir arada olacağı bir yapı oluşturmayı hedeflediklerine dikkat çekerek “Yeni bir iş modeli deniyoruz; çalışması için elimizden geleni yapacağız. Destekleme tarafında TÜBİTAK TEYDEB olacak. Konsorsiyumların oluşturulması ve izlenmesi süreci; daha da önemlisi elde edilecek olan verinin daha da anonimleştirilerek kıymetlendirilmesi konusunda da Yapay Zekâ Enstitümüz yer alacak. Gelecekteki daha zor karmaşık alanlarda bu modeli kullanabilme potansiyelimizi oluşturmuş olacağız” açıklamasını yaptı.
Desteklenecek projeler ve konsorsiyumları şöyle:
Arıcılıkta Yapay Zekâ Tabanlı Polen Sınıflandırma Makinesi Tasarımı Projesi (Müşteri Kurum: Yıldırım Plastik. Konsorsiyum Üyeleri: Vitex Honey Alinda Arıcılık, Ankara Üniversitesi, TÜBİTAK)
Yeni Deterjan Formüllerinin Geliştirilmesi ve Performans Optimizasyonu Sağlanması Amacıyla Yapay Zekâ Öngörü Teknolojileri Geliştirilmesi (Müşteri Kurum: Hayat Kimya. Konsorsiyum Üyeleri: Albert Solino Danışmanlık, Yazılım ve Koç Üniversitesi, TÜBİTAK)
Robotlu MIG/MAG Kaynak Proseslerinde Yapay Zekâ Destekli Hata Önleyici ve Tahminleyici Akıllı Üretim Sistemi Geliştirme (Müşteri Kurum: Matay Otomotiv. Konsorsiyum Üyeleri: Cormind Endüstriyel Yazılım, Bursa Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK)
Direct Drive Teknolojisi Kullanan Rüzgar Türbinlerinde Kestirimci Bakım Faaliyetleri için Yardımcı Yapay Öğrenme Tabanlı Karar Destek Sistemi (Müşteri Kurum: Polat Enerji. Konsorsiyum Üyeleri: Yeşil Panda Yazılım , İstanbul Okan Üniversitesi, TÜBİTAK)
Plastik Enjeksiyon Kalıplama Süreci için Toplam Ekipman Verimliliği Ölçümü ve Dijital İkiz Tabanlı Karar Alma Kontrol Yazılımı Geliştirilmesi (Müşteri Kurum: Tekkan Plastik. Konsorsiyum Üyeleri: Rotorbit Mühendislik Yazılım, İstanbul Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK)
Verilerinin Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Yöntemleri ile Kestirimci Bakım Tahminleme ve Akıllı Yedek Parça Depo Yönetimi (Müşteri Kurum: Temsa Skoda Sabancı Ulaşım Araçları. Konsorsiyum Üyeleri: Datamind – PD Anadolu Araştırma, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, TÜBİTAK)
Üretim Ortamında Hareket ve Aktivitelerin Görüntü İşleme ile Takibi ve Analizi (Müşteri Kurum: TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası. Konsorsiyum Üyeleri: Cognitiwe Bilişim, Koç Üniversitesi ve TÜBİTAK)
Yapay Zekâ Desteği ile Geniş Alanda Nano Kaplama Üretim Verimliliğinin Arttırılması
(Müşteri Kurum: Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları. Konsorsiyum Üyeleri: SGE Mühendislik, Milli Savunma Üniversitesi, TÜBİTAK)
Yapay Zekâ Destekli Nakit Akışı ve Finansal Planlama (Müşteri Kurum: Alışan Lojistik. Konsorsiyum Üyeleri: Phexum Yazılım, Konya Teknik Üniversitesi, TÜBİTAK)
İklim Değişikliği Etkilerinin Yeni Nesil Hava Kalitesi Ölçüm Sistemleriyle İzlenmesinde Yapay Zekâ Uygulamaları (Müşteri Kurum: Argate Mühendislik Yazılım. Konsorsiyum Üyeleri: Smart Kontrol Sistemleri ve TÜBİTAK MAM İklim Değişikliği ve Sürdürebilirlik Başkan Yardımcılığı, TÜBİTAK)
