Yapay zeka stratejisi üzerine öneriler
Geçen yazımda (http://bit.ly/2JWI4n7), yeni açıklanan bir uluslararası araştırma raporunda, hükümetimizin yapay zeka teknolojisinden yararlanma potansiyeli notuna göre dünyada 194 ülke içerisinde 46. sırada olduğumuzu, ayrıca, 2017’den sonra göreceli olarak gerilediğimizi yazmıştım. Başarılı hükümetlerin yaptıklarını da özetlemiştim. Başta, anlamlı ve iyi planlanmış bir ulusal YZ stratejisinin hazırlanmış olması geliyor. Ülkemizde şu anda en popüler teknoloji kavramı olmasına karşın, ortada bir YZ stratejisi yok.
EDAM düşünce kuruluşu CEO’su Ussal Şahbaz, ulusal YZ stratejimizin 3 ana yapı üzerine oluşturulması gerektiğini ileri sürüyor (http://bit.ly/32syvo8). (1) Veriyi yerel merkezler kurup depolamanın ötesinde, veriden değer yaratmayı yerelleştirmek önemli. İddialı ve daha yüksek değer yaratan YZ uygulamaları farklı kaynaklardan veri gerektirirken, büyük veri genellikle kurumsal silolarda erişimden uzak duruyor. Bunu aşmak gerekli. (2) Küresel teknoloji devlerinin etkilerini sınırlamak ile ilgili. Bunun için iyi düşünülmüş regülasyonlar gerekli. (3) Küresel gelişmelerden kopmamalı. Özellikle AB ile ilişkilerin merkezinde YZ ile ilgili konuların olması gerekir. Örneğin, yakında gözden geçirilecek olan Gümrük Birliği, bugünkü haliyle sadece imalat sektörünü kapsamakla sınırlı. Ulusal stratejinin bir parçası, bunu genişletmek olmalı. Ayrıca, YZ uygulamalarında ülke büyüklüğü belirleyici bir parametre olduğu için, kendimize benzer ülkelerle ilişki kurmak öncelikli olmalı. (Buna pek katılamıyorum.)
Bunlara bir dördüncüyü eklemek isterim: Süper hesap gücü (yani, süper bilgisayar) sahibi olmak. ABD bu konuda lider, Rusya pek gerisinde değil, Çin 7. Süper bilgisayar merkezini kuruyor, AB 8 süper bilgisayar merkezi kurma projesini başlattı. İddialı YZ projeleri ve araştırma için hesap gücü gerekiyor.
Dünyada YZ konusunda ciddi bir yarış var. Bu alanda lider ülkenin dünyayı yöneteceği kehanetini Rusya devlet başkanı Putin yapmıştı. Ussal Şahbaz da yeni bir yazısında (http://bit.ly/2YhyC6M), YZ alanında önde gelen ülke ve firmaların diğer ülkeleri kolonisi haline getirme riskini ikna edici bir şekilde ortaya koyuyor.
Ülkemizde, 2-3 sene önce Endüstri 4.0, 1-2 sene önce Dijital Dönüşüm kavramı poülerdi. İkisi için de hükümetin “platform kuruyoruz, strateji açıklayacağız” söylemleri oldu ama ortaya bir şey çıkmadı. Bugünlerde YZ kavramı popüler. Bu sefer de Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç “bir komite kurduk, ulusal YZ stratejisini bu yıl bitmeden açıklayacağız” diyor (http://bit.ly/2M8QASm). Fakat, komite ve çalışmalar hakkında bilgi paylaşılmıyor. Oysa, hiç değilse bir taslağın kamuoyunda tartışmaya açılması çok yararlı olur.