Yeni devrimin ağırlık noktaları
Ankara ve İstanbul’da 2006 yılından bu yana öne çıkan başlıklardan seçilen ana temaları ile sektörü bir araya getiren Teknoloji Platformları etkinliklerinin en yenisi “Dijital Ekosistem: IoT ve M2M Platformu” başlığında 24 Ağustos 2017 Perşembe günü İstanbul CVK Park Bosphorus Otel’de gerçekleştirildi. İş dünyası, kamu sektörü temsilcileri, akademisyenler, girişimciler ve yatırımcıları buluşturan BThaber Gazetesi ile Bilişim Zirvesi Şirketi’nin eseri olan bu son Teknoloji Platformu etkinliği bağlantılı evler, yapay zeka, yeni nesil veri, akıllanan nesneler, dönüşen sağlık, IoT ve M2M’in tedarik zincirindeki önemi gibi gündemdeki konuları katılımcılarla paylaşma fırsatını sundu.
Dijital dönüşüm platformunu oluşturmak gerek
EY EMEIA Danışmanlık, Nesnelerin Interneti & Bireysel Hizmetler Lideri Burak Kırcalı, 'Şimdi: Çok Sektör, Tek Platform' başlıklı sunumu ile iş ortamında büyümek için gerekenleri ürün ve hizmet satışını artırmak, inovasyon yapmak ve yeni girişimleri desteklemek olarak sıralarken, bu üç temel unsun sorunlarına da işaret etti. Buna göre, ürünlerde rekabet arttıkça cazibe düşüyor, inovasyonun etkisi zayıf ve girişimlerin büyüme ve yayılma hızı da istenen seviyede değil. Tüm bunlara karşılık, şirketlerin yeni teknoloji ile yeni dünyaya uyum sağlamasının gerekliliğine işaret eden Burak Kırcalı, şu bilgileri katılımcılarla paylaştı:
“İnsanların beklentisi olan temiz enerji ve yeşil çevre, bunları destekleyen teknolojiler ortaya çıkarken, sağlık, rahatlık ve enerji evlerde ortaya çıkarken, evler de şehirlere, şehirler de topluluklara bağlanıyor. Bu yapıda karmaşayı çözmek için sigorta, Telekom, enerji, güvenlik, gayrimenkul sektörü şirketleri çözüm sağlayıcı olup, entegre çözümler sunuyor. Platform şirketi entegrasyonu olarak EY bünyesinde çok kapsamlı çalışmalar yapıyoruz. Örneğin bu yolda ‘design thinking’ metodunu kullanıyoruz. Platform şirketi bir iş modeli inovasyonu ve dijital dönüşüm kadar, dijital dönüşüm platformunu da oluşturmak gerek.”
IoT ile gelişen risk dünyası
Fujitsu Türkiye Satış Öncesi Destek Direktörü Emin Çalıklı, “Herşeyin İnterneti” sunumu ile önce Fujitsu hakkında bilgi vererek, kurumsal çözümleri tanıttı, ardından da ‘insan odaklı inovasyon’ felsefesinin geldiği noktayı şu sözlerle anlattı:
“Yapay zeka için değişik bir CPU tasarımına başladık. Yapay zekada kural koymak isteyenler var, ama bilimin etiği yok ve bence iş çığırından çıkıyor. Kişi başına 6 IoT cihaz düşüyor ve bunların güvenliği çok önemli. IoT cihazları üzerinden kurum ya da kişisel ağlara sızma ve diğer ağlara saldırı riski var. Ayrıca ‘Things BOT’ gibi yeni bir kavram var. Kuantum işlem her şeye cevap değil ve yapay zeka ile birlikte tüketici tarafına inmesi için 10 yıl gerek, ama çok da uzun ömürlü olmayacak.”
Evdeki hayat artık bildiğiniz gibi değil
“Bugün ‘Connected Home’ Ne Anlama Geliyor?” sorusu ile bir sunum yapan BSH Ev Aletleri Digital Transition Direktörü Ayşenur Evcil, kişiselleştirilmiş deneyimin önemini şöyle anlattı:
“IoT ve bağlantılı cihazların bağlantı gücü önemli, bu konuya çok yatırım yapılıyor. Böylece ciddi çözüm ve servis önerileri oluşuyor. Tüketici, her cihazı ile sürekli bağlantıda olmayı isterken, bu da tüketici beklentilerini bilebilmemiz anlamına geliyor. Evdeki eşyalar IoT’nin bir parçası ve bulut bilişim kullanımı burada önem kazanıyor. Birçok sektörle çalışmak zorundayız ve bu karmaşık ekosistemde tüketici merkezde, herkes de kendi uzmanlığına odaklanıyor. Kişiselleştirilmiş deneyim üretimi, en önemli değer noktası. Bu, Türkiye’de emekleme aşamasında ve daha mütevazi rakamlar var. Biz de Siemens, Bosch ve Gaggenau olarak farklı coğrafyalarda farklı markalarla bu işbirliğini hayata geçiriyoruz. Sonuçta evdeki hayat farklı bir noktaya gidiyor.”
Bilgi, güç demektir
Platform buluşmasında verilen iletişim arasından sonra PureMind Advising Services Kurucusu Doruktan Türker'in moderatörlüğünde Tüm Fütüristler Derneği Başkanı Eray Yüksek sahnede yerini aldı. “Dünya 2.0: Yapay Zeka” başlığıyla katılımcılarla da iletişim içinde bir sunuma imza atan Yüksek, Türker ile sohbetinde şu beklentilerini paylaştı:
“Zamanı kontrol edemiyor, içinde bulunduğumuz anı yakalayamıyoruz. O zaman geleceği nasıl kestireceğiz? Geleceği kontrol etmeye başlayınca insan yaşamını kontrol etmeye başlıyorsunuz. Misal, yapay zeka gelince orta sınıf olmayacak. Kendi kendine öğrenen bilgisayarlar, en iyi teşhis yapan uzman haline gelmeye başladı. Peki endişe sebebimiz ne? Çünkü robotlar, yapay zeka tanımlı işlerin yüzde 40’ını elimizden alacak. Bu arada karşılıksız alıyorsanız, demek ki ürün sizsiniz. Sosyal medyada iz bırakıyorsunuz çünkü. Bilgiye ve teknolojiye sahip olan, gücün de sahibi olacak. Bu eksendeki ihtiyaçlar karşısında devlet politikaları oluşmalı. Bireye düşen temel görev ise akıl, beden ve ruh sağlığını korumak. Çünkü 80 yıl daha yaşayacaksınız ve beyni sürekli beslemeniz gerekiyor. Böylece değerleriniz ve kırmızı çizgileriniz de oluşacak. Paylaşım ekonomisi çok parlak ve bir şey yapmaya niyeti olmayanlar için korkutucu bir gelecek olacak.”
Farklı diller tekilleştirilecek
“Hayatın Dijital Asistanları” sunumu ile Vestel IoT İş Geliştirme Yöneticisi Yankı Yalçın, insanların ihtiyaçlarının değişmediğini, buna karşılık bunların karşılanma yöntemlerinin değiştiğini belirterek sözlerine başladı. Kişisel asistanların tek arayüzle cihazlarla ve bireylerle konuşacağını söyleyen Yankı Yalçın, “Bu cihazların her biri ayrı bir dil konuşuyor ve bu cihazı geliştirebilmek için aynı dili desteklemelerini sağlamak gerek” bilgisini verdi. Yalçın’ın verdiği bilgilere göre, herkes bu konuda çalışmalar yapıyor ve bu konuda ortak çalışmak önemli oluyor. Yalçın, AI’nin geleceğini ve kişisel asistanların evrimleşerek hayatımızda yerini koruyacağının da altını çizdi.
Cloud data center için geri sayım
“IoT’nin temeli büyük veri ve analitik” diyerek sunumuna başlayan Oracle Büyük Veri Çözüm Lideri Kübra Fenerci Canel’in de işaret ettiği gibi, IoT verisi yeni birikiyor ve bulutta dolaşabiliyor. Bu nedenle bulut bilişim bir gereklilik. “Oracle olarak kendimizi dönüştürmek ve her şeyi bulutta çalışabilir hale getirmek için projelerimizi bulutta tutuyoruz” diyen Kübra Fenerci Canel, şöyle devam etti:
“Uçtan uca IoT verisi tutuluyor, analitik yapılıyor ve tam entegrasyon esas. Biz Türkiye’deki ilk cloud data center’ı açacağız ve Gebze’de Turkcell ile çalışacağız. Bu yolda birçok aşamadan geçmek gerekti. En çok talep gören Oracle çözümleri burada yerini alacak ve sektör bağımsız olacak.”
Endüstri 4.0, Toplum 5.0 kavramı ile geliyor
Öğle yemeği ve iletişim arası sonrası, günün ikinci yarısı Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Dijital İletişim Danışmanı Ercüment Büyükşener’in “Nesneler Akıllanırken İnsanlar Ne Yapacak?” sunumu ile katılımcıları yeniden bir araya getirdi. Büyükşener’in de dikkat çektiği gibi, etrafımız, evimiz, kullandığımız cihazların hepsi akıllı ve bağlantı ekosistemi de dışarıyla konuşup kararlar alıyor. “Tüm bunlar bebek adımları ve inanılmaz bir büyüme var” tespitini yapan Ercüment Büyükşener, sözlerine şöyle devam etti:
“İnsansız öğrenebilen, akıllı ve zeki, karar alabilen ve uygulayan nesneler var ve bu nesneler ürkütücü gelebiliyor. Endüstri 4.0 ile birlikte Toplum 5.0 kavramı yönetimde ortaya çıkıyor. Hedef ise teknolojik gücü doğru yönetecek akıllı toplum geliştirmek, mikro düzeyde insan, makro düzeyde toplumları bu değişime hazırlamak.”
Koruyucu sağlık önem kazanacak
B-Wise Kurucu Ortağı Cenk Tezcan, “Sağlığın Dönüşen Yüzü” başlıklı sunumuyla şu detayları paylaştı:
“Çok hızlı bir değişim var, bilgiyi de çok hızlı üretiyoruz ve bu da analitiği ön plana çıkartacak. Sağlık sektöründe ise bu süreç çok yavaş ilerliyor ve değişim ağır. Yeni yapı ile doktor değil hasta kral oluyor. Tedaviden koruyucu tıbba geçmek zorundayız. Yani sağlık sisteminden kişisel tıbba geçiyoruz. Bireylerde kendi sağlıklarının sorumluluğu için oyunlaştırma yöntemi gibi yapılar kullanılabilir. Biyoteknoloji, dijital hastaneler, nanoteknoloji, yapay zeka, mobil sağlık, gen araştırmaları gibi teknolojik gelişmeler var ve sağlık sektöründe robotikler olacak. Ama bunlar için çalışmamız lazım. Sağlıkta giyilebilir teknolojiler de yoğun kullanılacak. Sonuçta sağlık kişiselleşecek ve koruyucu sağlık önem kazanacak.”
Yayılımın önündeki engellere dikkat!
Sistematik OTVT Yazılım Grup ve Süreç Yöneticisi Ekrem Özgürbüz, “Tedarik Zincirinde IoT ve M2M” sunumu ile doğru bir BT projesinin nasıl olması gerektiğini anlatırken, küçülen, kablosuz hale gelen ve maliyetleri düşen sensörlerin önemine dikkat çekti. Özgürbüz, farklı sektörlerde farklı adımların nasıl IoT ile dönüştürülebileceğini kapsamlı örneklerle paylaştı.
Platform etkinliğine noktayı PureMind Kurucusu Doruktan Türker'in moderasyonu ile “Dijital Ekosistem İçinde Varolmak” paneli koydu. Jarvis Atölye Kurucusu ve Genel Müdürü Gamze Olgun Parıldamış, Schneider Electric Endüstri İşbirimi Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Özalp ve Quadro Türkiye Genel Müdürü Serkan Gezici'nin yer aldığı panelde, tüm süreçlerle haberleşen, otonom ve karar alan makineler, gündelik hayata giren teknolojinin hızlı gelişimi, ne istediğini bilen tüketiciler karşısında servis ve üründe beklentileri karşılamanın önemi, akıllı şehirlerin temelini oluşturan dijital ekosistem, şirketlerin bu süreçte analize ne kadar hazır olduğu, açık inovasyonun bu dönüşümde şirketler için önemi, kamuda bu konuda yol haritası oluşturma odaklı çalışmalar, yasal ve teknik düzenlemelerle giyilebilir teknolojilerin düzenlenmesi, kişisel verilerin güvenliği ve bu veriler arasında doğru analizleri hızlı yapabilmenin önemi üzerinde duruldu. Panelistlere göre, regülasyonlar hariç bu yapının yayılımının önündeki temel engeller de güvenlik, kontrol güvenliği, insan kaynağının gelişimi, yatırım imkanlarının önünün açılması ve net bir stratejiye sahip olmanın gerekliliği olarak gösterildi. Etkinliğin sonunda yapılan çekiliş ile hediye sunumları gerçekleştirildi.
Yepyeni bir hayat zamanı!
Dijital Ekosistem: IoT ve M2M Platformu’nda BTHABER Şirketler Grubu Başkanı Murat Göçe de ‘Neden Herşeyin İnterneti?’ başlıklı bir sunum yaptı. Başlıkta sorduğu sorunun yanıtını farklı başlıklarda açıklamalarla katılımcılarla paylaşan Murat Göçe, “IoT geliyor, M2M yakında derken, bir de baktık ki çoktan hayatımızda yer edinmiş, hatta bunlara alışmaya başlamışız” yorumunu yaptı. Kendi aralarında iletişim kuran, çalışan, analiz yapan, buna göre kendini optimize eden yepyeni bir organizmaya işaret eden Göçe’nin de belirttiği gibi, bu organizma; şehirlerin altyapılarından fabrikalardaki üretim bantlarına, giydiğimiz giysilerden evimizdeki beyaz eşyalara kadar her yerde. Ayrıca bu organizma, insanlarla birlikte ve insanlar gibi gelişiyor, evriliyor, dönüşüyor ve düşünüyor. Bu noktada “Nesnelerin interneti, alışageldiğimiz hayatın, yeniden tanımlanmasına yol açarken, üretim alışkanlıklarımızı, iş yapış şekillerimizi ve günlük hayatımızı da değiştiriyor” tespitini yapan Murat Göçe, verinin de böylece elektrik ya da su gibi yeni bir şebeke haline geldiğini vurguladı ama eklemeden geçmedi: “Verinin tek bir elde birikmesi ve sahipliğinin engellenmesi için sürekli regülasyonlar yapılıyor, her gün maksimum seviyede kişiselleştirilebilir ve akıllı ürün ve çözümler karşımıza çıkıyor.”
Göçe bu eklemesini, “Kamusal alanda, örneğin bir tren garında toplanan verinin kullanımı, kişisel verilerin sahibinin kim olduğu, hangi verinin kişisel veri olduğu gibi, ticari, siyasi, hukuki ve etik etkileri olan tartışmalar artarak sürecek” yorumu ile destekledi.
Gelişen yapay zeka teknolojilerinin bir başka etik soruyu da ortaya koyduğunu hatırlatan Göçe, şu soruları katılımcılara yöneltti: “Öğrenen ve gelişen bir yapay zeka, birey olarak kabul edilmeli mi? Bu zekanın suç ehliyeti olacak mı? Hukuk sistemi biyolojik insan dışında herhangi bir diğer akıllı türe dair kurallar koyabilme konusunda, yeterli hazırlığa ve altyapıya sahip mi?”
Nesnelerin interneti ve makineler arası iletişim, hiç şüphesiz ki devrimci, yıkıcı ve vizyon değiştirici teknolojiler. Bu yorumu yapan Murat Göçe, “Akıllı şehirler, akıllı evler, dijital asistanlar, yapay zeka, endüstriyel otomasyonlar, robotik, sensörlerle donanmış dünya, kişiye özel sağlık hizmetleri, giyilebilir teknolojiler, büyük veri, akıllı müşteri hizmetleri ve daha birçok başlık Teknoloji Platformu’muzda ele alınacak” diyerek sözlerini tamamladı.