Yeni devrin baskı yöntemi
Genel olarak bir kişi veya grubun bir kişiye yaptığı küçük düşürücü davranış, dışlama, aşırı ve ağır iş verme, değersizleştirme, yok sayma gibi eylemlerine verilen isim, yani ‘Mobbing’ (psikolojik baskı, yıldırma), fazla dillendirilmese de iş dünyasında giderek büyüyen sorun. Bu konuda bir anket yapan Yenibiris.com’un elde ettiği sonuçlara göre de çalışanların çoğu en az 1 kere mobbing eylemine maruz kalıyor. Buna göre, ankete katılan 4 bin 668 kişinin yüzde 82’si hayatında en az 1 kere mobbing eylemi ile karşılaşmış. Mobbing, eşit seviyede çalışanlar arasında olduğu gibi, yönetici kademesinde de öne çıkabiliyor. Ancak en çok karşılaşılan durum, yöneticinin çalışanına psikolojik baskı ve yıldırma uygulaması şeklinde görülüyor. İşte araştırmada öne çıkan sonuçlar:
– İşyerinde mobbing eylemlerine hiç maruz kaldınız mı?
Evet % 82
Hayır % 14
Emin değilim % 4
– İşyerinde mobbing eylemlerini sizce en çok kim kime yapıyor?
Yönetici çalışanına % 59
Çalışan çalışana % 32
Yönetici yöneticiye % 5
Çalışanlar yöneticiye % 4
İş Kanunu’nda bir düzenleme yok
Kurumsal verimlilik ve işgücü kaybına neden olan mobbing’e karşı önlem almak, bu sıkıntıyı azaltmanın da temel yöntemi olarak gösteriliyor. Hatta bazı şirketlerin İK birimlerinde mobbingle ilgili farkındalık çalışmaları veya yönetmelikler var. Ancak bunlar da pek yeterli görünmüyor. Çünkü bu soruna maruz kalanlar konuyu yetkili kişilere ilettiğinde, fazla sonuç alamıyor. Anket katılımcılarının yarısından fazlası bu durumu yöneticisine veya eğer mobbingi uygulayan kişi yöneticisi ise üst yönetime bildirdiğini belirtirken, yüzde 30’luk kesim de kendisine mobbing uygulayanla iletişim kurmayı denediğini belirtiyor.
2011’de yayınlanan Başbakanlık Genelgesi ile işverenlerin mobbingle ilgili işçiyi koruyan düzenlemeler getirmeleri gerektiği vurgulanmıştı. Borçlar Kanunu’na göre de işveren, işçinin hem kişilik haklarını korumak, hem cinsel tacize uğramaması için gerekli önlemleri almakla yükümlü. Ancak İş Kanunu’nda mobbing ile ilgili özel bir düzenleme yok.
