Yolu artık ‘teknoloji’ çiziyor

Teknoloji odaklı şirket birleşme ve satın alma işlemleri son üç yılda iki kat arttı. Geçtiğimiz yıl küresel bazda 26 bin birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşti. Bu seviye bir önceki seneye paralel olmakla birlikte, birleşme ve satın alma işlemlerinin zirve yaptığı 1999 ve 2007 yıllarına da yaklaştı. 
Yönetim danışmanlığı şirketi The Boston Consulting Group (BCG), şirket birleşme ve satın almalarını (M&A) incelediği “Global şirket birleşmeleri ve satın almalarının yeni yıldızı: Teknoloji” isimli raporunu yayınladı. BCG, uzun yıllardır düzenli olarak yayınladığı raporda, bu yıl sektörü etkileyen en önemli faktörlerden biri olan teknoloji odaklı şirket birleşmeleri ve satın almaları ele aldı. BCG’nin son 20 yılı kapsayan birleşme ve satın alma işlemini içeren veri tabanı üzerinden yaptığı araştırmaya göre, teknoloji odaklı şirket birleşme ve satın alma işlemleri son üç yılda iki kat arttı. Raporda öne çıkan başlıklar şöyle: 

• Geçtiğimiz yıl küresel bazda 26 bin birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşti. Bu seviye bir önceki seneye paralel olmakla birlikte, birleşme ve satın alma işlemlerinin zirve yaptığı 1999 ve 2007 yıllarına da yaklaştı. Yıllık işlem hacmi 2,5 trilyon dolar seviyeinde ve bu da bir önceki yıldaki seviyenin devamı niteliğinde. 

• Teknoloji sektöründeki ve bu sektörün dışındaki alıcıların teknolojik ve dijital becerilerini artırma arayışı sonucunda teknoloji, küresel şirket birleşme ve satın alma faaliyetlerinin en önemli itici güçlerinden biri oldu.
• Teknoloji sektörü dışından alıcıların teknoloji odaklı birleşme ve satın almalarının payı 2012’den bu yana her yıl ortalama yüzde 9 oranında arttı ve teknoloji odaklı işlemlerin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturur hale geldi.

Büyümeyi sağlayan trendler
Rapora göre; teknoloji odaklı birleşme ve satın almalarda görülen artışın temelinde dokuz önemli teknoloji trendi var. Bu trendlerden en büyük etkiye sahip olanlar: Endüstri 4.0’ın yükselişi, mobil teknoloji ve beraberinde yazılım uygulaması sağlayıcılarına yönelik artan ihtiyaç, büyük veri ve analitik çözümlerin gelişimi ve bulut bilişime yönelik artan talep. BCG Türkiye Genel Müdürü ve Kıdemli Yönetici Ortağı Burak Tansan, son yıllardaki şirket birleşme ve satın alma işlemlerine yön veren trendleri ve gelişmeleri şöyle sıraladı:

• Çin’in uluslararası şirket birleşme ve satın alma işlemlerinde ilgisi: Çin, geçtiğimiz yıl, 200 milyar dolar tutarında birleşme ve satın alma işlemi yaparak, bir önceki senenin hacmini 2 katından fazla büyüttü. Özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika’yı hedefleyen Çin’in gerçekleştirdiği işlemlerin 3’te 2’si kendi coğrafyası dışında gerçekleşti.
• Özel sermaye şirketlerinin artan yatırımları: Özel sermaye şirketlerinin sahip olduğu fon büyüklüğü, 2012 yılından bu yana her yıl ortalama yüzde 10 büyüyerek 2016 yılında 535 milyar dolara ulaştı. Artan fon büyüklüğüne paralel olarak, yatırımcıların gelir beklentilerinin artması, özel sermaye şirketlerinin yatırımlarına devam etmesini sağlıyor. 
• Teknoloji odağının artışı: Dijitalin mevcut iş modellerini dönüştüren etkisi, her sektörde etkisini gösterirken, üst düzey yöneticiler de bu dönüşüme ayak uydurmak için teknolojik birleşme ve satın almaları daha çok gündemlerine almaya başladılar.    

Tansan, sözlerine şöyle devam etti: “Şirketler, teknoloji alanında ihtiyaç duydukları yetkinlikleri kendi içlerinde geliştirmeye çoğunlukla vakit veya kaynak bulamıyor. Bulsalar da bu tür girişimler “geleneksel şirket kültürleri içinde boğuluyor ve başarılı olamıyor çünkü birçok şirket bu oluşumları normal bölümler şeklinde yönetmeye çalışıyor.  Bu konuda başarılı olan birçok şirket, bu yeni yetkinlikleri kazanmak ve inovasyon açıklarını kapatmak için satın alma stratejilerini uyguluyorlar. Bu raporda bir kez daha gördük ki inovasyon arayışı, birleşme ve satın almaya olan talebi de artırıyor.”
 
Bu iki noktaya dikkat edilmeli
Teknoloji odaklı şirket alımlarının yaklaşık yüzde 50’si alıcısının faaliyet gösterdiği sektörden ‘bağımsız’ olarak alıcısına değer katıyor. Teknoloji odaklı şirket birleşmesi veya satın alması yapmak isteyen firmaların başarı elde etmeleri için bu iki konuya dikkat etmeleri önemli:

• Ana iş kolları stratejisinin bir parçası olarak görün: Teknoloji yatırımlarından değer yaratmayı başarabilen şirketler, teknoloji odaklı yatırımları ayrı deneysel projeler olarak konumlamak yerine, mevcut stratejilerinin parçası olarak görüyor. Bu yatırımları, mevcut yetkinliklerini tamamıyla değiştirmek veya tüm gidişatı değiştirecek araç olarak görmekten ziyade, yetkinliklerini tamamlamak ve inovasyon süreçlerini hızlandırmak için kullanıyorlar.
• Teknoloji odaklı süreçler: Teknoloji odaklı birleşme ve satın almalarda başarılı sonuçlar için süreçlerde üç konuda yöntem değişikliğine gidilmesi gerek: Hedef şirketlerin bulunması sürecinde, iç kaynakların yanı sıra, teknoloji sektöründe uzmanlaşmış kişiler ile işbirliği, teknoloji şirketlerine olan yoğun talep nedeni ile birleşme ve satın alma süreci öncesinde yer alan durum analizi gibi aktivitelerin hızlı yönetilmesi ve son olarak, birleşme sonrasında uçtan uca kapsamlı entegrasyon süreci takip edip, satın alınan şirketin girişimci yapısını değiştirmek yerine, daha hafif entegrasyon sürecinin uygulanması.