Yurt dışı bağımlılığını ortadan kaldıran kritik ürünler
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kamu kurum ve kuruluşlarının yerli ve milli ürünler kullanması için yönlendirici bir rol üstleniyor. Bakan Mustafa Varank, özellikle füzelerde ana güç kaynağı, havacılık sanayisinde de acil durum yedek güç kaynağı olarak kullanılan ısıl pillerin milli imkânlarla üretilmesi sayesinde 91 milyon doların Türkiye’de kaldığını açıkladı. Varank ayrıca Sanayi İş Birliği Projeleri (SİP) kapsamında millileştirilen elektronik kelepçelerin eylül ayından itibaren test amaçlı olarak Adalet Bakanlığına teslim edilmeye başlanacağı bilgisini verdi.
Isıl piller; savunma sanayisinde çok göz önünde olmayan ancak stratejik önem taşıyan bir teknoloji. Birçok savunma sanayi ürününde temel güç kaynağı olarak kullanılabilen ısıl piller, dünyada bir kaç ülke tarafından üretiliyor. Türkiye’nin tek ısıl pil geliştirici ve üreticisi olan TÜBİTAK Savunma Sanayi Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) bu kritik ürünlerin Ar-Ge’sinden tasarımına, her türlü testinden üretimine kadar tüm süreçleri bir bütün olarak üstleniyor. Farklı teknik özelliklerde 38 ısıl pilin uluslararası standartlarda üretildiğini kaydeden Bakan Varank, “Türk savunma sanayisinde ısıl pillere ilişkin yurt dışı bağımlılığı tamamen ortadan kalktı. Almanya’dan sonra bir AB ülkesinden daha ön sipariş aldık. Önemli bir sözleşmeyi imzalama aşamasındayız” şeklinde konuştu. Varank, TÜBİTAK SAGE’nin 2002 yılında ısıl pil teknolojisini geliştirme çalışmalarına başladığını ifade ederek, “Şu ana kadar farklı teknik özelliklere sahip yaklaşık 250 ısıl pil tasarımı yapıldı. Bunların 38’i üretilerek uluslararası askeri standartlara uygun olarak kalifiye edildi” açıklamasını yaptı. Varank, “İşin ekonomik kısmı elbette önemli ama diğer taraftan güvenlik boyutunu da göz ardı edemeyiz. Bu üretimlerimizle ülke savunmasına ilişkin stratejik bilgilerin yurt dışına çıkmasını da engellemiş olduk” değerlendirmesini yaptı.
STM, Mahrek Teknoloji ve Ortem’den elektronik kelepçe
Bakan Varank, STM (Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş.) ana yükleniciliğinde Mahrek Teknoloji ile birlikte kelepçeleri üreten ve Bilişim Vadisi’nde faaliyetlerini sürdüren Ortem firmasını ziyaret etti. Ziyaret sırasında Ortem Genel Müdürü Ömer Şahin Karaman’dan bilgi alan Varank, üretim tesisinde millileştirilen elektronik kelepçelerin prototiplerini inceledi. Bakan Varank, Sanayi İş Birliği Projeleri (SİP) kapsamında millileştirilen elektronik kelepçelerin eylül ayından itibaren test amaçlı olarak Adalet Bakanlığına teslim edilmeye başlanacağını kaydetti. Kelepçelerin, SİP öncesinde bir İsrail firmasından ithal edildiğinin altını çizen Varank, millileştirilen ürünlere yurt dışından talep gelmeye başladığını ifade etti. Bakanlık, SİP ile kamu idarelerinin; yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferi içeren alımlarının teknoloji odaklı proje yönetimi yaklaşımıyla yapılmasını ve yurt içindeki imkân ve kabiliyetlerin azami ölçüde kullanılmasını hedefliyor. SİP kapsamında Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü tarafından denetimli serbestlik altında bulunan yükümlülerin, haklarında hükmedilmiş yükümlülüklerinin infazı sürecinde rehabilitasyonun sağlanması, toplumla bütünleştirilmesi, tekrar suç işlemelerinin önlenmesi, toplum güvenliğinin sağlanması ve cezanın yıpratıcı etkisine alternatif oluşturulması amacıyla Elektronik İzleme Sistemi Hizmet Alımı ihalesi yapıldı. Bu ihale kapsamında STM- Ortem-Mahrek ortaklığında yerli firmalarımız elektronik kelepçe ihalesini kazandı. Böylece hem buradaki ürünlerin yerlileştirilmesi, millileştirilmesi hem de daha ucuz bir maliyetle Adalet Bakanlığımızca bunların tedarik edilmesi sağlanmış oldu. İhale sonucunda Elektronik İzleme Sistemi kapsamında elektronik izleme yazılımıyla elektronik kelepçe, ev hapsi ünitesi, mağdur izleme ünitesi, anlık takip sistemi, alkol izleme ünitesi ve söz konusu üniteleri oluşturan modüller, yazılım ve elektronik devre kartları yurt içinde tasarlanmaya, geliştirilmeye ve üretilmeye başlandı. Test aşamalarının tamamlanmasının ardından 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren yabancı ürünler tamamen devreden çıkarak yerini milli ürünlere bırakacak. Bu ürünün; denetimli serbestlik uygulamalarında kullanıldığı gibi özellikle kadına yönelik şiddette, uzaklaştırma cezalarında kullanıldığını kaydeden Bakan Varank “Panik butonu olarak da kullanılıyor. Adalet bakanlığımızın yeni tip infaz uygulamalarının yanında özellikle kadına yönelik şiddette teknolojik ürünlerle kadınlarımızın koruma altına alınması da önemli bir konu diye düşünüyoruz” açıklamasını yaptı. Diğer yandan şüpheli, sanık, hükümlülerin; cezalarının infazı veya bu kişilere denetimli serbestlik tedbirlerinin uygulaması amacıyla 2013 yılında Elektronik İzleme Sistemi başlatılmıştı.
