Yüzünü geleceğe dönen kurumlar iş zekâsına yöneliyor
İş zekâsı, kurumların giderek büyüyen veri depolarında saklanan verilerin anlamlı parçalara dönüştürülerek gelecek stratejilerini oluşturmaları açısından önemli bir yere sahip. Her geçen gün önemi daha net anlaşılan bu kavram hakkında Arete Danışmanlık Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Işık şunları söylüyor: “Kurumların performansı ve başarısı iş sonuçlarıyla ölçülmektedir. Gelişmeyi, rekabeti, artan başarı ve gelişimi hedefleyen kurumların da becerikli yönetim araçları ile bezenmesi gerekir. İş zekâsı uygulamaları sahip olunan veri setinden değerli iş sonuçlarının derlenmesini sağlayacak araç ve yöntemleri barındırır. Gelişime ve başarıya açık tüm işletmelerin iş zekâsını geliştirmesi gereklidir.”
BI Technology Yönetici Ortağı ve Teknoloji Direktörü Ruhver Barengi’ye göre günümüzdeki dünya ekonomisi iş modelleri, organizasyonel yapılar ve yönetim yaklaşımları gibi konular göz önüne alınarak geçmişle karşılaştırıldığında çok daha küresel bir yapıya bürünmüş durumda. “Dünyanın bir ucunda yaşanan ekonomik ve siyasi bir gelişme ya da problem, diğer uçtaki şirketler ve hatta ülke ekonomilerini etkileyecek bir nitelik taşıyabiliyor” diyor Barengi. “Tüm sektörlerde kurumlar bir yandan çok daha rekabetçi bir ortamla karşılaşırken diğer yanda tüm bu etkilerden dolayı çok daha kırılgan bir yapılarla karşılaşıyor. Böyle rekabetçi ve kırılgan yapılarda tüm kurumlar çevikliklerini artırarak yeni durumlar karşısında çok daha hızlı ve doğru kararlar vermek istiyor. Bilgiye dayalı kararların hızlı, doğru ve zamanında verilmesi, kurumların sağlıklı bir şekilde sürekliliği sağlaması için kaçınılmaz hale geliyor. Bu nedenle günümüzde iş zekâsı konusu zaten kendiliğinden tüm kurumların gündemine oturmuş durumda.”
Günümüz iş dünyasında değişimin baş döndürücü hızının ve artan rekabet koşullarının şirketleri yeni ürünler ve hizmetler geliştirmek, pazardaki konumlarını güçlendirmek, her gün artan ve değişen müşteri taleplerini yerine getirmek zorunda bıraktığına değinen Bimsa İş Zekası Danışmanı Altay Rodoplu, bunun sonucunda kaynakların şirket stratejileri doğrultusunda verimli kullanılmasının ve kurum çapında bütünleşmiş bilginin her zamankinden daha çok öneme sahip olduğunu söylüyor. Bu noktada doğru karar almanın çok önemli olduğuna değinen Rodoplu, iş zekâsı sayesinde bunu başarabilen şirketlerin bugünün rekabetçi iş dünyasında ayakta kalabileceğini söylüyor.
İş zekâsı kavramını sadece sistemlerde duran verinin çeşitli ön yüz alternatifleriyle beraber kurum çalışanlarının önüne çıkarma çabası olarak görmenin yanlış olacağını söyleyen IBSS Consulting İş Geliştirme Müdürü Fatih Bilgin, iş zekâsını sadece verinin raporlanması olarak algılamamak gerektiği görüşünde. Bilgin, “Örneğin operasyonel sistemlerde meydana gelebilecek bir süreç hatası, iş zekâsı araçlarıyla tespit edilip giderilebilmektedir. Yani iş zekâsı ana süreçlerin devamlılığı için ihtiyaç duyulan uygulamaların iyileştirilmesi için de kullanılabilir” diyor. Bilgin’in dikkat çektiği bir diğer konu ise iş zekâsı uygulamasının kurumda oluşan her türlü veriye dokunacak şekilde tasarlanması gerektiği.
İnnova İş Çözümleri Grup Yöneticisi Feyza Narlı Güleç, iş zekâsı uygulamalarının stratejik karar alması gereken her kurumda kullanılabileceği görüşünde. “Uzun vadede planlama yapan, işin planlama sürecinde işin varması gereken nokta konusunda analizlere ve raporlara ihtiyaç duyan her sektörü iş zekâsı için potansiyel olarak görüyoruz” diyen Güleç, stratejik kararlar alan ve günü kurtarmak yerine ileriyi düşünen her kurumun iş zekâsı uygulamalarına ihtiyacı olduğunu vurguluyor.
Güleç’in ilginç bir de tespiti var: “Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de kurumların ömrü 7 ila 12 yıl arasında değişiyor” diyor Güleç. Bunu da Türkiye’deki şirketlerin rasyonel kararlarla yönetilmediği şeklinde yorumluyor. “İş zekâsı raporlama araçları, kurumların kendi sistemlerine finansal göstergelerini, ürün ve hizmet performans eğilimlerini ve planlama için temel operasyonel metriklerini görebilme ve tüm bunları analiz edebilme imkanı sunar” diyerek tanım ortaya koyan KoçSistem Ar-Ge ve İş Uygulamaları Danışmanlık Direktörü Ömer Özgür Çetinoğlu, “Kurumlar için, hızla değişen yerel ve dünya pazarında etkin oyuncu olabilmek ve bunu sürekli kılabilmek adına zaman çok önemlidir. Bunu gerçekleştirebilme noktasında tüm kademelerdeki kurum yöneticilerinin karar destek sürecinin önemli parçasını iş zekâsı araçları oluşturmalıdır. Ayrıca çoklu sistemi olan ve özet verilerinin raporlanmasının zor olduğu kurumlarda, iş zekâsı mutlaka devreye alınması gereken bir uygulama olarak ele alınmalıdır. Birden çok veri tabanı, birden çok uygulama, kurumsal veritabanı dışındaki verilerin ortak bir platformda sunulma ihtiyacı olan tüm kurumlarda iş zekâsı araçları, kurumun uygulama mimarisi ana resminde yerini almalıdır” diyor.
Gerçek iş ihtiyaçları ortaya konmalı
Ereteam Genel Müdürü Kutlay Şimşek, kurumların farklı sorumluluk seviyelerinde daha doğru iş kararları üretebilmelerinin tek ve en etkin yönteminin kurum içi bilgi kullanımının öğrenilmesi kültürünü inşa etmek ve bunu kurumun bütününe yaymaktan geçmekte olduğu görüşünde. İş zekâsı kavramı ve uygulamaları, tam bu noktada kurumlar için olmazsa olmaz bir unsur olarak devreye giriyor. Şimşek, farklı iş uygulamalarından toplanan granül seviyedeki verilerin daha özet ve anlamlı hale getirilerek raporlar, grafikler ve benzeri görsel unsurlarla karşımıza çıkması hemen tüm iş zekâsı uygulamalarının sağladığı teknolojik bir sonucu olduğuna dikkat çekerken, sadece gerçek iş ihtiyaçlarıyla harmanlanmış ve iş birimlerince, işin sahipleri tarafından yönlendirilen ve gerçek iş sorunlarını ve proje ihtiyaçlarını adresleyen iş zekâsı projeleri kurumsal nitelik taşıyabildiğinin altını çiziyor.
Riskler minimize ediliyor
Detaysoft İş Zekası Birim Yöneticisi Hayrettin Ustabaşı, iş zekâsının günümüz rekabet koşullarında, şirketlerin rekabet güçlerinin, karlılıklarının ve verimliliklerinin artmasında rol oynayan en önemli faktörlerden biri olduğunu söylüyor. Çünkü iş zekâsı kurumların anahtar performans göstergeleriyle mevcut durumlarının detaylı bir fotoğrafını çekmeleri ve durum analizi yapabilmelerine, ani değişen pazar koşulları karşısında hızlı davranabilmelerine olanak sağlıyor. Ustabaşı, “Olası ekonomik dalgalanmalarda her ölçekte şirket için risk noktalarını tespit etmek ve riski yönetmek, ayakta kalmak ve büyüme hedeflerinden uzaklaşmamak önemlidir. Bu noktada iş zekâsı uygulamaları piyasa ve rakiplerin iyi analiz edilmesine, olası senaryolara göre şirketlerin uygun aksiyon planlarının çıkarılmasına olanak sağlayarak riskleri minimize eder” diyor.
Ölçülebilir rekabet avantajı sağlanıyor
Kora Satış ve Pazarlama Yöneticisi Gonca Soysal, kurumsal performansın önemli olduğu günümüz iş dünyasında, öğrenen organizasyonlar yaratmak gerektiği görüşünde. Soysal’a göre stratejik iş kararlarını doğruluğu kanıtlanmış analizlere bakarak vermek ölçülebilir bir rekabet avantajı sağlıyor. İş zekâsı uygulamaları da bu noktada devreye girerek, kurumsal verilerin bilgiye dönüştürülmesine ve bu bilginin kurum çalışanları, iş ortakları, bayi-acente gibi satış kanallarınca hızlı ve doğru olarak tek noktadan elde edilmesine olanak sağlıyor.
